Afg'onistondagi jamoatchi muxbir. Olti millionga yaqin o'zbek yashaydigan mamlakatdagi siyosiy, iqtisodiy va ijtimoiy masalalarni yoritadi.
Sumayra Saidiy afg’onistonlik ayollarning ovozi bo’lish orzusida edi. Nangarhor universitetining talabasi edi. O’qishning 3-yilida Tolibon u kabi qizlarga o’qishni man etdi. “Maqsadlarimga erishishimga juda oz qolgan edi”,- deydi Sumayra.
Sumayra Saidiy afg’onistonlik ayollarning ovozi bo’lish orzusida edi. U mamlakatning sharqiy qismidagi Nangarhor universitetining talabasi edi. O’qishning 3-yilida Tolibon u kabi qizlarga o’qishni man etdi. “Maqsadlarimga erishishimga juda oz qolgan edi”,- deydi Sumayra.
Afg’onistonda Tolibon joriy etgan cheklovlar va og’ir iqtisodiy vaziyat bois ayrim xususiy maktablar yopilgan.
Afg’onistonda Tolibon OAV ustidan kuchli nazorat o’rnatgan. Ammo xorijdan turib mamlakatdagi ahvolni yoritayotgan qator kanallar mavjud. Tolibon ularga qarshi chora ko’rishini bildirgan. Afg’onistonlik jurnalist Shafi Bego’g’li bilan mamlakatdagi matbuot ahvoli haqida gaplashdik.
Ijtimoiy tarmoq faollari qarorni e’lon qilgan vazirlikni “Oliy ta’limga qarshi kurash vazirligi” deb atadi.
Tolibon tinchlik ta’minlanganini iddao qilayotgan bo’lsa-da, Daish (“Islomiy davlat”) qonli xuruj va portlashlarni to'xtatmayapti. Shia hazoralarga hujumlar, ayrim diniy faollarning o’ldirilishi, Pokiston elchixonasi va xitoyliklar mehmonxonasiga hujumlarni Daish o’z zimmasiga olgan.
Tolibon tinchlik ta’minlanganini iddao qilayotgan bo’lsa-da, Daish (“Islomiy davlat”) guruhi qonli hujum va portlashlarni uyushtirib kelmoqda.
Sayid Hayotullah Kamol afg’onistonlik o’zbek san’atkorlardan biri. Kasbi taqiqlangan Kamol musiqa qayta qad ko’tara olmasligidan tashvishda.
Tolibon hokimiyatni egallashi ortidan Afg’onistonda musiqa bilan bog’liq har qanday faoliyatga chek qo’yilgan. Ba’zi san’atkorlar vatanni tark etishga ulgurgan. Ayrimlari hanuz Tolibon hukmronligi ostida hayot kechirmoqda.
Afg’onistonda qashshoqlik bois ko’plab bolalar ishlab, oilasini boqishga majbur. Ular turli sohalarda mehnat qiladi. Faryoblik Inoyatullah hali 13 yoshda ekaniga qaramay ro’zg’or tebratishda o’z hissasini qo’shishi kerak.
Muhammad Rayoniy 2014-yili Afg’oniston shimolida ro’y bergan portlashda og’ir jarohatlangan. Umurtqa pog’onasiga yetgan zarba bois oyoqlari harakatdan qolgan. Afg’oniston inson huquqlari komissiyasining 2021-yilgi hisobotiga ko’ra, jismonan imkoniyati cheklanganlar soni to’rt yarim millionga yaqin.
Afg’onistonda uzoq yillik urushlar natijasida millionlab inson majruhlangan. Faryob viloyatida yashovchi Muhammad Rayoniy hayotiga nazar tashlaymiz. “Ro’zg’orga yetkazaymi, shifokorga yetkazaymi, bilmayman. Ba’zida o’limimga rozi bo’laman”.
Afg’onistonda 2001-yilda AQSh kuchlari kirib kelgach, uzoq yillar davomida nisbiy tinchlik va taraqqiyot kuzatilgan bo’lsa-da, beqarorlik jamiyatni oldinga siljishiga to’sqinlik qildi. Vahshiylik va huquqbuzarlik keng ekan, iqtisodiy-ijtimoiy vaziyat og’irligicha qoldi.
2021-yil avgust voqealaridan keyin Afg’onistonni tark etishga uringanlar soni juda ko’p edi. Lekin qochib qayerga borishni bilmaydiganlar ham kam emas. Qonuniy yo’llar yopiq, qochoq yo’llar xavfli. Bugun sizga Afg’onistondan AQShga sarguzashtga boy safarim haqida hikoya qilib beraman.
"Amerika Ovozi" muxbiri Abdulbasir Ilg'or va uning yosh oilasi bir yil oldin vatanidan qanday chiqib ketgani haqidagi hikoyaning davomi. Birinchi qism ham shu sahifada.
2021-yil mart oyidan boshlab Afg’oniston bo’ylab tumanlar Tolibon nazoratiga o’ta boshlagan edi. Hech qanday urush va qarshiliksiz.
2021-yil mart oyidan boshlab Afg’oniston bo’ylab tumanlar Tolibon nazoratiga o’ta boshlagan. Hech qanday urush va qarshiliksiz. Hukumat esa harbiylarni viloyat markazlariga to’plab, boy berilgan yerlarni qayta olishga uringan.
Yerosti suvlaridan foydalanish bo’yicha cheklovlar mavjud emas, lekin aksar joylarda bunday suv iste’mol uchun yaroqsiz.
Afg’oniston ahli toza ichimlik suvi tanqisligidan qiynalib keladi. Yerosti suvlaridan foydalanish bo’yicha cheklovlar mavjud emas, lekin aksar joylarda bunday suvni iste’mol qilib bo’lmaydi. U sho’r yoki achchiq. Shirin va toza ichimlik suvi topish - oilalarning doimiy tashvishi.
Ko'proq...